Sygnały alarmowe i postępowanie po ich ogłoszeniu:
Jednym z zadań obrony cywilnej jest rozbudowa systemu ostrzegania i alarmowania ludności o niebezpieczeństwach z powietrza, grożących skażeniach promieniotwórczych lub chemicznych, celem umożliwienia mieszkańcom ukrycia się w przygotowanych budowlach ochronnych /ukrycia, schrony/ lub pomieszczeniach piwnicznych przystosowanych do tymczasowego schronienia się i przebywania w okresie trwania zagrożenia.
I. Wyróżniamy następujące kategorie komunikatów alarmowych:
- ostrzegające - przekazują informację o zagrożeniu uderzeniami z powietrza oraz o skażeniach i zakażeniach, są przekazywane przez organy wykrywające lub
- określające stan zagrożenia do organów odpowiedzialnych za alarmowanie i uprzedzanie,
- alarmujące - przekazują ustalone wcześniej sygnały lub komunikaty informujące o bezpośrednim niebezpieczeństwie uderzeń z powietrza i skażeń,
- uprzedzające - informują o grożącym niebezpieczeństwie skażeń promieniotwórczych, chemicznych lub zakażeń biologicznych, przekazywane są z odpowiednim wyprzedzeniem.
II. Do ogłaszania / odwoływania alarmów wykorzystuje się następujące urządzenia:
- systemy alarmowe miast;
- rozgłośnie lokalnego radia lub telewizji;
- radiowęzły radiofonii przewodowej;
- syreny alarmowe włączane przy użyciu centrali alarmowej;
- sygnały alarmowe, informujące o rodzaju zagrożenia;
- megafony znajdujące się na terenie PKP;
- zastępcze środki alarmowe - dzwony, syreny ręczne, gongi, buczki itp.
III. Do uniwersalnych zasad zachowania się obywateli w sytuacjach zagrożeń, ułatwiających adaptację do trudnych warunków należą:
- szybkie działanie, ale bez paniki;
- ciągłe słuchanie komunikatów radiowych;
- zachowanie spokoju i prowadzenie możliwie normalnego życia;
- udzielanie pomocy ludziom potrzebującym;
- rozsądne korzystanie z zapasów;
- słuchanie rad i poleceń osób uprawnionych do kierowania w sytuacjach zagrożeń (straż pożarna, policja, specjalistyczne grupy ratunkowe);
- w razie konieczności bezdyskusyjne opuszczenie miejsca zamieszkania;
- wyłączenie źródeł i odbiorników prądu i gazu oraz zabezpieczenie mienia.
IV. Każda rodzina powinna mieć przygotowane podstawowe wyposażenie na czas klęsk żywiołowych.
Podczas katastrof może wystąpić brak elektryczności, gazu, wody itp. Możliwe jest też, że warunki uniemożliwią opuszczenie domu przez wiele dni. Przygotowane zawczasu wyposażenie ułatwi przetrwanie tego trudnego okresu.
Wyposażenie powinno zawierać:
- żywność: mięso, owoce i warzywa w puszkach; puszkowane soki, mleko i zupy; cukier, sól i przyprawy; wysokokaloryczne pożywienie (witaminy, słodycze, żywność dla niemowląt i ludzi starszych, krakersy, suchary, ekstrakty kawy i herbaty) - zapas na okres 3-5 dni przechowywać w chłodnym i suchym miejscu;
- woda: wodę należy zgromadzić najlepiej w plastikowych pojemnikach w ilości 4-5 litrów na osobę na okres 3-5 dni, wliczając wodę do utrzymania podstawowych zasad higieny (woda powinna być odkażona, np. wybielaczem do prania o stężeniu 5,25 % w ilości 1 kropla na litr wody);
- odzież i rzeczy do spania: każdy domownik powinien posiadać jedną zmianę bielizny, odzieży i butów, a dodatkowo okrycie przeciwdeszczowe, ciepłą bieliznę, koc lub śpiwór;
- apteczka pierwszej pomocy: gaza; sterylne bandaże, w tym elastyczne; taśmy przylepne; nożyczki; chusta; termometr; środki aseptyczne, środki przeciwbólowe, aspirynę, środki przeczyszczające, węgiel aktywowany; mydło; rękawice gumowe oraz zapas lekarstw na przewlekłe choroby członków rodziny;
- przybory i narzędzia: turystyczny zestaw do gotowania, radio na baterie, latarki, zapasowe baterie, nóż wieloczynnościowy, zapałki, przybory do pisania, gwizdek, przybory do higieny, plastikowe pojemniki, papier toaletowy, przybory do szycia - zestaw powinien być spakowany i gotowy do zabrania.
V. Zabezpieczenie domu
Możliwości zabezpieczenia domu są bardzo ograniczone i wiążą się z dużymi kosztami. Można jednak wykonać przedsięwzięcia profilaktyczne, które zmniejszą do minimum ryzyko strat. Do takich przedsięwzięć należą:
- przeniesienie wartościowych przedmiotów na strych lub wyższe piętra;
- zamontowanie tablic bezpieczników i liczników możliwie jak najwyżej;
- ubezpieczenie w towarzystwie ubezpieczeniowym;
- stworzenie systemu pomocy sąsiedzkiej;
- umieszczenie systemu ogrzewania oraz wentylacji na górnym piętrze lub poddaszu;
- odpowiednie przymocowanie zbiorników z olejem, farbą itp., aby zapobiec ich przemieszczeniu i rozlaniu się zawartości w wypadku powodzi.
VI. Rodzaje alarmów
- alarm powietrzny;
- alarm o skażeniach;
- uprzedzenie o zagrożeniu skażeniami;
- uprzedzenie o zagrożeniu zakażeniami.
- uprzedzenie o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska;
Rodzaje alarmów, sygnały alarmowe:
| L.p. | Rodzaje alarmu | Akustyczny system alarmowy | Środki masowego przekazu | Wizualny sygnał alarmowy |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Ogłoszenie alarmu | Sygnał akustyczny - modulowany dźwięk syreny w okresie trzech minut | Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Uwaga! Ogłaszam alarm (podać przycznę rodzaj alarmu itp) ..... dla ..... | Znak żółty w kształcie trójkąta lub w uzasadnionych przypadkach innej figury geometrycznej |
| 2 | Ogłoszenie alarmu | Sygnał akustyczny - ciągły dźwięk syreny w okresie trzech minut | Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Uwaga! Odwołuje alarm (podać przycznę rodzaj alarmu itp) ..... dla .... |
Komunikaty ostrzegawcze:
| L.p. | Rodzaj komunikatu | Sposób ogłoszenia komunikatu | Sposób odwołania komunikatu |
|---|---|---|---|
| 1 | Uprzedzenie o zagrożeniu skażeniami | Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Osoby znajdujące się na terenie .... około godz .... min .... może nastąpić skażenie ..... (podać rodzaj skażenia) w kierunku ..... (podać kierunek) | Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Odwołuję uprzedenie o zagrożeniu .... (podać rodzaj skażenia) dla .... |
| 2 | Uprzedzenie o zagrożeniu zakażeniami | Formę i treść komunikatu uprzedzenia o zagrożeniu zakażeniami ustalają organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej | Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Odwołuję uprzedenie o zagrożeniu .... (podać rodzaj zakażenia) dla .... |
| 3 | Uprzedzenie o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska | Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Informacja o zagrożeniu i sposobie postępowania mieszkańców .... (podać rodzaj zagrożenia, spodziewany czas wystąpienia i wytyczne dla mieszkańców) | Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Odwołuję uprzedenie o zagrożeniu .... (podać rodzaj klęski) dla .... |
Stopnie alarmowe:
Zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. Nr 2013, poz. 1166, z późn. zm.) w zależności od skali zagrożenia atakiem terrorystycznym lub sabotażowym, Prezes Rady Ministrów, ministrowie i kierownicy urzędów centralnych oraz wojewodowie, w drodze zarządzenia, mogą wprowadzić odpowiedni stopień alarmowy.
| Lp. | Nr stopnia alarmowego | Oznaczenie stopnia alarmowego |
|---|---|---|
| 1 |
Pierwszy stopień alarmowy(stopień ALFA według terminologii NATO) |
Ma zastosowanie w przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym, którego rodzaj i zakres jest trudny do przewidzenia. Jego wprowadzenie ma charakter ogólnego ostrzeżenia, a okoliczności nie usprawiedliwiają uruchomienia przedsięwzięć zawartych w wyższych stopniach alarmowych. Wszystkie organy administracji publicznej i służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo powinny być w stanie wprowadzić i utrzymać przedsięwzięcia tego stanu alarmowego na czas nieograniczony. |
| 2 |
Drugi stopień alarmowy (stopień BRAWO według terminologii NATO) |
Ma zastosowanie w przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym. Stopień ten jest wprowadzany w przypadku zaistnienia zwiększonego i przewidywalnego zagrożenia działalnością terrorystyczną lub aktem sabotażu, jednakże konkretny cel ataku nie został zidentyfikowany. Wszystkie organy administracji publicznej i służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo powinny posiadać możliwość utrzymania tego stopnia do chwili ustąpienia zagrożenia, nie naruszając swoich zdolności do bieżącego działania. |
| 3 | Trzeci stopień alarmowy (stopień CHARLIE według terminologii NATO) | Ma zastosowanie w przypadku jeżeli zaistniało konkretne zdarzenie, potwierdzające cel potencjalnego ataku terrorystycznego lub w przypadku uzyskania informacji o osobach (grupach) przygotowujących działania terrorystyczna lub sabotażowe, albo też wystąpiły zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym godzące w bezpieczeństwo innych państw i stwarzające potencjalne zagrożenie dla Polski. Wprowadzenie przedsięwzięć tego stopnia na dłuższy czas może spowodować utrudnienia i będzie miało wpływ na funkcjonowanie służb odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa. |
| 4 |
Czwarty stopień alarmowy (stopień DELTA według terminologii NATO) |
Ma zastosowanie w przypadku wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym, powodującego zagrożenie bezpieczeństwa Rzeczpospolitej Polskiej lub bezpieczeństwa innych państw i stwarzającego zagrożenie dla Polski, albo też wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia takich działań na terytorium RP. |
Wyższy stopień alarmowy może być wprowadzony z pominięciem niższych stopni.
